عامل مهم براي خريد هر محصول، قيمت آن است. در خريد سجاده فرش، اين عامل بيش از پيش به دليل بودجه اندك مساجد ضروريتر ميشود. اما بازار سجاده فرش و فرشهاي ماشيني به دليل نوسانات ارز با مشكل مواجه شده است و توليدكنندگان سجاده فرش نميتوانند قيمت دقيقي را براي سجاده فرش تعيين كنند. از طرفي به دليل همين نوسانات، خريداران سجاده فرش ماشيني به دنبال ليستي از قيمتهاي سجاده فرش با توجه به انواع طرح، ميزان تراكم و شانه هستند تا بتوانند توان مالي خود را در خريد نوع خاصي از فرش سجادهاي تخمين بزنند. ما در اين مقاله سعي كردهايم شاخصههاي موثر در قيمت سجاده فرش را بيان كنيم كه اين شاخصهها به دليل افزايش كيفيت سجاده فرش در افزايش قيمت آن تاثيرگذار خواهد بود. از جمله عوامل موثر در تعيين قيمت سجاده فرش ميتوان به كيفيت مواد اوليه مانند نخ، ميزان ضخامت سجاده فرش، تعداد شانه و ميزان تراكم فرش مسجدي، نوع دستگاه بافندگي، ميزان آهار و وزن سجاده فرش در هر مترمربع اشاره كرد. عامل ديگري كه ميتوان نام برد بازه زماني فروش است. مثلا هرچه به عيد نزديكتر ميشويم به دليل تقاضاي بالا براي خريد، قيمتها افزايش مييابد. در ادامه به توضيح اين عوامل پرداخته مي شود.
1. تاثير جنس نخ و مواد اوليه در قيمت سجاده فرش:
نخ، مادهي اوليه بافت هر سجاده فرش است كه در كيفيت بافت موثر است. انواع نخهايي كه براي بافت سجاده فرش استفاده ميشود عبارتند از:
الف) نخ اكريليك: كه در بافت براي نخ خاب (پرز) فرش مصرف ميشود.
ب) نخ نايلون: براي نخ دوخت در زيگزاگ مصرف ميشود.
پ) نخ پود PP: براي نخ پود بافتهاي پر تراكم استفاده ميشود.
ت) نخ BCF
ث) نخ پلي استر
از ميان نخهايي كه ذكر شد، نخ 100% اكريليك بهترين نخ و سپس پلي استر و بعد از آن نخ BCF است. ارزانترين اين نخها، نخ BCF است كه اغلب در بافت سجاده فرش و فرشهايي كه براي كشورهاي ضعيف بافته ميشود، استفاده ميكنند. سجاده فرشهايي كه با نخ BCF بافته ميشوند سجاده فرش درجه سه و سجاده فرشهايي كه با نخ پلي استر بافته ميشوند، سجاده فرش درجه دو محسوب ميشوند. اما با كيفيت ترين نوع سجاده فرشي كه بافته ميشود سجاده فرشي است كه با نخ اكريليك بافته شده و باعنوان سجاده فرش درجه يك به بازار عرضه و خريداري ميشود. حال اين سوال پيش ميآيد از كجا جنس نخ را تشخيص دهيم تا از ميزان كيفيت سجاده فرش مطمئن شويم.
روشهاي شناسايي انواع نخهاي مصرفي دربافت سجاده فرش ها:
1- نخهايي كه در بافت براي خاب سجاده فرش از آن استفاده ميشود شامل: نخهاي اكريليك، پشم، PP، ابريشم ميباشد. نخ اكريليك به صورت دولا و نخ پشم و ابريشم به صورت سه لا استفاده ميشود.
2- نخهاي پشم نسبت به نخهاي اكريليك زبرتر هستند و بوي خاص پشم از آن استشمام ميشود.
3- نخ PP داراي سطح نخي صاف و بدون پرز است.
4- اكثر نخ هاي پشم، اكريليك وPP داراي طيف رنگهاي متفاوتي با يكديگر ميباشند.
2. تاثير خاب (ضخامت) سجاده فرش در قيمت سجاده فرش
از نظر ساختاري سجاده فرش مانند پارچه است و از تار و پود تشكيل شده است. اما در سجاده فرش نخهاي عمودي وجود دارد كه در سجاده فرش ايجاد ضخامت ميكند اين نخهاي عمودي از بين تار و پود عبور ميكنند كه به اين نخها، نخ خاب يا نخ پرز ميگويند. همانطور كه در بالا توضيح داده شد براي نخ خاب از نخهاي اكريليك، پشم و PP استفاده ميشود.
3. تاثير تعداد شانه و ميزان تراكم در قيمت سجاده فرش:
هر سجاده فرشي كه در شركت سجاده باف بافته ميشود داراي دو نوع تراكم عرضي و طولي است. وقتي از تراكم عرضي صحبت ميكنيم منظور ما تعداد ريشهها در يك متر عرض سجاده فرش است. تراكم عرضي با واژه شانه معرفي ميشود (مثلا در سجاده فرش 500 شانه، در هر متر از عرض سجاده فرش 500 ريشه (گره) بافته شده است. تراكم طولي كه با واژه تراكم معرفي ميشود تعداد ريشهها (گره) در يك متر طول سجاده فرش است (به عنوان مثال سجاده فرش داراي تراكم 2550، در هر متر مربع از طول 2550 ريشه يا گره بافته شده است). با اين توضيحات ميتوانيم نتيجه بگيريم هرچه تعداد شانه سجاده فرش بيشتر باشد، ريز نقشتر ميشود و شباهت زيادي به سجاده فرش دستبافت دارد. اما تراكم سجاده فرش به فشردگي سجاده فرش مربوط ميشود و هرچه تراكم بالاتر باشد سجاده فرش سفتتر و سنگينتر ميشود. با وجود اين توصيفات، سجاده فرشهاي با شانه و تراكم بالا ماندگاري بيشتري دارند و در نتيجه گرانتر هستند.
4. تاثير نوع دستگاه بافندگي در قيمت سجاده فرش
عامل چهارمي كه در قيمت سجاده فرش موثر است نوع دستگاه بافندگي است. دستگاه CRT شركت وندويل بلژيك مناسبترين نوع دستگاه براي بافت سجاده فرشهاي 500 شانه است. و دستگاه بافندگي HCP شركت وندويل بلژيك، مناسبترين دستگاه براي بافت فرشهاي محرابي و فرش تشريفات 700 شانه است.
5. تاثير كيفيت آهار در قيمت سجاده فرش:
قبل از نحوه تاثير آهار در قيمت سجاده فرش بهتر است توضيح بديم آهار چيست؟ به تركيب نشاسته با صمغها و چسبهاي گياهي گوناگون يا رزينهاي صنعتي مختلف، آهار ميگويند. آهار دو نوع طبيعي و مصنوعي دارد. آهار طبيعي از مواد طبيعي مانند نشاسته، تركيبات نشاسته و تركيبات سلولزي ساخته شده و آهار مصنوعي از موادي مثل پلياكريلاتهاي متنوع ، اقسام متنوع پلي وينيل الكل ها و انواع كوپليمراستاپرين توليد ميشود. درست است كه جنس نخ و فرايند توليد، در مقاومت سجاده فرش موثر است اما باز امكان فرسايش و پارگي سجاده فرش وجود دارد. با آهار كردن سجاده فرش تا درصد زيادي ميتوان از اين فرسايش جلوگيري كرد و همچنين با آهار كردن، فرش پراكندگي پرزهاي سجاده فرش را ميخوابانند. در نتيجه هرچه كيفيت آهار مناسبتر باشد استحكام و مقامت فرش مسجدي بالاتر رفته و قيمت بالاتري خواهد داشت.
6. تاثير وزن سجاده فرش در هر مترمربع بر قيمت آن
اما آخرين عاملي كه در قيمت سجاده فرش تاثيرگذار است، وزن سجاده فرش است. و چون وزن سجاده فرش با تراكم رابطه مستقيمي دارد، هرچه تراكم بيشتر، وزن سجاده فرش افزايش يافته و در نتيجه قيمت سجاده فرش شركت سجاده باف كاشان افزايش مييابد.